Fyrstu heimildir

Það eru í rauninni ekki til neinar fornar sagnir um Landmannalaugar.  Elstu sagnir sem tengjast svæðinu eru af byggð við Frostastaðavatn, en þaðan er skammur spölur til Landmannalauga. 

Eins hefur verið talað um byggð Torfa nokkurs frá Klofa í Landssveit, en hann á að hafa búið í Hattveri inni í Jökulgili, meðan plága geysaði í lok 15. aldar.  Snemma í Íslandssögunni fóru menn að reka fé á fjall.  Annar helsti viðkomustaður fjallmanna, á þessum afrétti, var og er Landmannalaugar. 

Ævaforn lítill borghlaðinn kofi stendur á laugarbarminum og halda flestir að hann sé bara hóll.  Lengi vel, eða fram til 1852, þorðu menn ekki að smala inni í Jökulgili af ótta við útilegumenn (hugsanlega afkomendur af búaliði Torfa).

Nytjar bænda

 Til eru heimildir um að bændur hafi frá fornu fari farið á fjöll að ná sér í fugl, fisk og grös.  Líklega hafa menn stoppað í Landmannalaugum í þeim túrum af sömu hvötum og hjá fjárrekstrarmönnum, þ.e. að leyfa hestunum að bíta ríkulegan gróður laugarbakkans, laga sér hið fræga laugakaffi, sem talið var heilsubætandi, og fá sér bað. 

En einkum tengist sagan fjárrekstrinum, þ.e. fjallferðunum.  Frá 1942 til 1961 var ekki rekið á fjall.  Þetta var liður í sauðfjárveikivörnum.  Miklar mannabreytingar urðu við þetta í liði fjallmanna sem hafði í för með sér breytta starfsháttu og jafnvel öðruvísi örnefni.  Einnig hefur verið gert hlé á upprekstri vegna Heklugoss. 

Enn í dag eru Landmannalaugar annar aðal viðkomustaða fjallmanna.  Tvö fyrirtæki eru rekin af fólki úr röðum bænda:  Fjallafang, sem hefur séð um grisjun á vötnum í grenndinni og selt aflann í Landmannalaugum.  Hefur þetta fyrirtæki nú einkum snúið sér að verslun og upplýsingaþjónustu á svæðinu. 
Hitt fyrirtækið er Hraunhestar.  Það býður upp á reiðtúra um svæðið.

Ferðamennska

Nytjaferðir bænda voru lengst af einu ferðalögin til Landmannalauga.  Borghlaðni kofinn á laugarbarminum, gangnamannahús frá því snemma á 20. öld og hesthúss-braggi, sem er mun yngri, voru reist fyrir þesskonar ferðir. 

Um miðja öldina reisti Ferðafélag Íslands kofa og skipti honum fljótlega út fyrir skála, árið 1952.  Þetta var tímanna tákn, því almenningur í landinu var kominn með áhuga á hálendinu.  Æ fleiri höfðu tíma og ráð á að ferðast og samgöngur hafa farið síbatnandi.  Þróunin hefur verið hröð og er það enn

Nú eru erlendir ferðamenn í meirihluta, enda eru Landmannalaugar eitt allra vinsælasta myndefnið sem notað er í kynningu landsins.  Árið 1969(?) reisti ferðafélagið núverandi 115 manna skála og er allt pláss í honum löngu upppantað á sumrin.  Nýlega er risin heljarmikil snyrtingaraðstaða.  Einnig eru þarna landvarðarkofi, skálavarðarhús verkfærageymsla og eldri salernisbyggingar. 
Flóðvarnargarður var byggður árið xxxx til að varna því að Jögulgilskvíslin, í miklum vexti, spillti ferðamannaaðstöðunni. 

Á síðasta áratug aldarinnar byggðist upp verslun á hjólum og árið 1997 var farið að bjóða upp á reiðtúra um svæðið.  Landmannalaugar eru eini staðurinn með ferðaþjónustu innan 11 km. radíuss og líklega fjölsóttasti staðurinn á hálendinu öllu, með eitthvað í kringum 100 þúsund gesti á ári.

Samgöngur

Langt fram á 20. öldina fóru menn ekki öðruvísi en ríðandi inn í Landmannalaugar.  Þegar brautryðjendur í samgöngumálum á hálendinu, Guðmundur Jónasson og fleiri, voru að böðlast á milli staða á trukkum, voru Landmannalaugar eitt aðal markmiðið.  Af hálendisleiðum að vera, þá er frekar auðvelt að komast inn í Laugar.
Nú eru þetta með greiðfærari hálendisvegum, enda öryggisatriði ef Kötluhlaup rýfur hringveginn, svo að fara verður bak við fjöllin.  Síðasti kaflinn var jafnan strembnastur.  Þá þurfti að fara yfir hluta af Jökulgilskvíslinni, tvisvar sinnum, til að komast alla leið, eða að labba síðasta kílómetrann. 

Þegar verið var að virkja í Sigöldu, brugðu menn sér oft í laugina.  Júgóslavneskir verkamenn nenntu ekki að busla þetta yfir kvíslina, svo þeir ruddu sneiðing í hlíðina sem hún rennur meðfram. 
Nú er þessi stubbur eðlilegur partur af vegakerfinnu og undir umsjón vegagerðarinnar.  Fram til ársins xxxx lá leiðin milli byggða í austri og vestri yfir Jökulgilskvíslina, rétt framan við Landmannalaugar en þá reisti vegagerðin brú allnokkru neðar. 

Afleggjarinn frá aðalveginum til Landmannalauga er tveggja kílómetra langur. 
Eftir að Austurleið fór að halda úti reglulegri áætlun til Landmannalauga, varð staðurinn enn aðgengilegri ferðafólki.