Hér
er tekinn oršréttur kafli eftir Sigrśnu Helgadóttur.
Hann birtist ķ bókinni Gönguleišir aš Fjallabaki, įriš
1985:
"Öręfin
noršvestan og noršan Torfajökuls voru frišuš meš reglugerš
įriš 1979 og nefnd Frišland aš Fjallabaki. Frišlandiš
er 47 žśsund hektarar og er allt ofan 500 metra hęšar
yfir sjó.
Landiš
er fjöllótt, mótaš af eldvirkni og jaršhita, žakiš hraunum
og söndum og vötnum.
Tilgangur
frišlżsingar er aš varšveita sérstök landssvęši žannig
aš komandi kynslóšir hafi tękifęri til aš njóta žeirra
į sama hįtt og viš gerum.
Til
žess aš svo geti oršiš gilda įkvešnar reglur um umgengni
til aš hindra spjöll į nįttśru eša röskun į svip landsins.
Fjölbreytt
landslag, sérstakt en viškvęmt lķfrķki, öręfaaušn og
kyrrš eru megineinkenni Frišlands aš Fjallabaki, og
žangaš leita įrlega žśsundir manna til aš njóta žessara
nįttśrugęša.
Gestir svęšisins eru bešnir um aš virša umgengnisreglur
frišlandsins og leggja sitt af mörkum svo aš tilgangi
frišlżsingar verši nįš, žannig aš allir, bęši viš og
afkomendur okkar, fįi notiš nįttśru frišlandsins til
fullnustu."
upp
Nįttśruvernd
rķkisins hefur eftirlit meš žvķ aš umgengni sé góš.
Hśn hefur dregiš helstu atriši fram til kynningar almenningi:
Umgengni
Akiš
į merktum vegum og slóšum.
Spilliš
ekki gróšri.
Trufliš
ekki dżralķf.
Kveikiš
ekki elda.
Takiš
sorp meš heim.
Hlašiš
ekki vöršur.
Spilliš
ekki hverum og laugum.
Tjaldiš
į merktum tjaldsvęšum.
Rjśfiš
ekki öręfakyrršinaaš óžörfu.
Feršamennska
er ķ ešli sķnu röskun į umhverfinu. En séu žessi atriši
virt ķ hvķvetna, bęši innan frišlandsmarka og utan žeirra,
žį ętti samviskan ekki aš bķta neinn.
upp
Ašstaša
Aškoma:
Vegir liggja til allra įtta.
Sjį kaflann um samgöngur.
Gisting:
Sjį kaflann um gistingu.
Snyrting:
Vatnssalerni ķ hįlendismišstöš og
viš sęluhśsin (nema viš Hrafntinnusker
og Įfangagil eru kamrar)
Bašašstaša:
Sturtur ķ hįlendismišstöšinni, sturta viš
Landmannahelli og margar sturtur ķ Landmannalaugum,
sem jafnframt er einn landsins fręgasti bašstašur.
Vatniš ķ lauginni er hlżrra eftir žvķ sem nęr dregur
hausti og į veturna.
Eldunarašstaša:
Žeir sem gista ķ sęluhśsunum geta notaš eldhśsin ķ žeim.
Viš Landmannahelli og ķ Landmannalaugum eru śtigrill.
Innkaup:
Hįlendismišstöšin
ķ Hrauneyjum og bśš
Fjallafangs ķ Landmannalaugum. Sjį betur kaflann
um þjónustu.
Neyšaržjónusta:
Engin en skįlaveršir, landveršir, leišsögumenn og ašrir
sem vinna viš feršamennsku hafa margir žekkingu į fyrstu
hjįlp og hafa oft bjargaš mįlum. Ekki mį ganga aš žvķ
vķsu. 112
upp
Sķmsamband:
GSM
held ég bara aš virki ekki į svęšinu, žarf aš ath. betur.
NMT-kerfiš
virkar įgętlega nyrst og vestast į svęšinu en verr eftir
žvķ sem nęr dregur fjöllunum. Yfirleitt betra į aušu
svęši eša uppi į hęšum. Er į mörkunum viš Landmannahelli
og ķ Landmannalaugum
en ķ neyš er hęgt aš fį aš hringja hjį skįlavöršum.
Venjulegur kapalsķmi er ķ Hrauneyjum.
sjá
lika Links-GPS-punktar
Rafmagn:
Landsins mesta rafmagnsframleišsla er į mörkum svęšisins,
ķ virkjunum ķ Tungnaį
og Žjórsį. Žar fyrir
er eina rafmagnstengda feršažjónustan ķ hįlendismišstöšinni
ķ Hrauneyjum. Endrum og sinnum er hęgt aš komast ķ
rafmagn viš Landmannahelli og ķ Landmannalaugum žegar
rafstöšvar eru gangsettar til aš dęla vatni.
Hestar: Ašal reišleišin,
og sś eina formlega višurkennda, liggur frį vestri til
austurs meš Įfangagil, Landmannahelli og Landmannalaugar
sem viškomustaši. Žar eru gerši fyrir hestana og hey
til sölu.
Óheimilt er aš beita hrossum į vķšavangi og hleypa žeim
śt um vķšan völl. Auk įšurnefndra gerš er eitt viš
afleggjara aš Heklu viš Valahnśka
og annaš viš afleggjara aš Dómadalsvatni
ķ Dómadal.
Ķ Landmannalaugum er bošiš upp į eins til nokkurra klukkutķma
reištśra um nęrliggjandi umhverfi. Hraunhestar
Ruslamóttaka:
Gįmar eru ķ Hrauneyjum, viš Landmannahelli og ķ Landmannalaugum
og ruslapokar į tjaldstęšunum. Vegna fjarlęgšar frį
sorpžjónustustöšvum er męlt meš žvķ aš feršafólk flytji
rusl sitt sem mest sjįlft til byggša.
Višgeršaržjónusta: Engin en svęšiš er yfirleitt
morandi af bķlstjórum sem eru hjįlpfśsir og hafa oft
bjargaš mįlum.
Ekki
mį ganga aš žvķ vķsu. Þjónusta
Ašgengi
fyrir fatlaša: Einungis ķ Hrauneyjum žar er braut
fyrir hjólastóla. Allar byggingar žar eru į jaršhęš.
upp
|